दशैंको मौंकामा जनता बन्धक बनाएर सार्वजनिक यातायातको भाडा बढाउने व्यवसायीको रणनीति

काठमाडौं।दशैंका बेलामा यातायात व्यवसायीले सरकारसँग आधा दर्जन भन्दा बढी माग तेर्स्याउँछन्।



ती मागभित्र एउटा माग सधै हुन्छ-सार्वजनिक यातायातको भाडादर वृद्धि।जनतासँग प्रत्यक्ष सरोकार राख्ने यातायात क्षेत्रमा सिन्डिकेट गर्दै व्यवसायीले दशैको मौका पारेर सरकारलार्इ झुक्न बाध्य पारेका छन्।सार्वजनिक यातायातको छाता संगठनको रुपमा रहेको नेपाल यातायात व्यवसायी राष्ट्रिय महासंघको अगुवार्इ दशैंमा भाड बढाउने एजेण्डालार्इ घुसाउने र त्यही मुद्दालार्इ लिएर अग्रिम टिकट बुकिङ रोक्छन्।

गत वर्ष महासंघले विभिन्न माग मध्ये भाडा वृद्धिको मुद्दा राख्यो र बाध्य भएर डिलक्स र सुपर डिलक्सको नाममा २० र ४० प्रतिशत भाडा वृद्धि गर्न पाउने अधिकार सदर गरिदियो।यातायात व्यवस्था विभागले समेत यी दुर्इ सेग्मेन्टमा भाडा बढाएको विषय वाहिर ल्याएन् र उपभोक्ताले पनि भाडा बढेको चालनै पाएनन्।

विभिन्न रुटमा संचालनमा रहेका सवारी साधनलार्इ आफैले मापदण्ड तोकेर भाडादर वृद्धि गरेका थिए।‘दशैको बेलामा वार्गेनिङ गरेर यात्रुबाट बढी भाडा असुल्न यातायात व्यवसायीले विभिन्न माग राख्ने गरेको पाइयो’यातायात व्यवस्था विभाग स्रोतले भन्यो,गत वर्ष डिलक्स र सुपरडिलक्सको नाममा बढी भाडा लिन छुट दिइयो।अहिले पनि उनीहरुको उदेश्य भाडा वृद्धिमै छ।‘डिलक्स र सुपर डिलक्समा एयरकण्डिसन लगायतका अत्याधुनिक सुविधाहरु हुनुपर्छ।

तर संचालनमै रहेका बसलार्इ आफूखुशी डिलक्स र सुपरडिलक्स तोकेर भाडा बढाइएको स्रोतले बतायो।विभागका एक अधिकृतका अनुसार दशैका बेलामा वार्गेनिङ गर्न पल्केका व्यवसायीले यो पल्ट पनि ६ वटा माग राखे।विभागमा राखेका ६ वटा मागमध्ये पाँच वटा पूरा भइसके तर व्यवसायी अग्रिम टिकट खोल्न तयार छैनन्।विभागका अनुसार १४ अञ्चलमा भेहिकल फिटनेश सेन्टरबाट परीक्षण हुनुपर्ने,सडकको स्तरोन्नती हुनुपर्ने,विपी राजमार्गमा निलम्बित भएका रुट फुकुवा गर्नुपर्ने,पहिरो जाने स्थानमा एक्साभेटर लगायतका सामाग्री राख्नुपर्ने,छत राख्न पाउनुपर्ने र भाडा बढाउनुपर्ने माग विभागसँग व्यवसायीले राखे।

विभागले तत्कालै १४ अञ्चलमै फिटनेश सेन्टरबाट जाँचपास,सडक स्तरोन्नतीका लागि सडक विभागलार्इ पत्र पठाउने, पहिरो जाने स्थानमा एक्साभेटर,विपी राजमार्गमा निलम्बित रुट फुकुवा र छतमा सामान राख्न पाउने गरी यातायात नियमावली २०५४को संशोधनका लागि मन्त्रिपरिषद्मा पठाउने काम गरिसकेको छ।व्यवसायीले राखेका माग मध्ये पाँच वटा माग पूरा गरिसकेको छ।

विभागले भाडा बढाउने व्यवसायीको मागमा सहमति जनाएको छैन।विभागले भाडा बढाउन नमानेपछि व्यवसायीले अग्रिम टिकट नखोली सरकारलार्इ असहयोग गरेको विभागका ती कर्मचारी बताउँछन्।‘वाहिर छतको मुद्दा देखाएर भाडामै उनीहरुले वार्गेनिङ गरिरहेका छन्’ती कर्मचारीले भने,यातायात व्यवसायी भाडा बढाउने मुद्दामा सहमत हुन सकिदैन।तेलको मूल्य घटिरहेको बेलामा भाडा बढ्ने हो कि घट्ने हो?’

सरकारको विकल्प?

व्यवसायीले सधै दशैको मुखमा वार्गेनिङ गरेर सरकारलार्इ झुकाउन थालेपछि निजी स्कुलका बस,साझा,सुरक्षा निकायका बस,केन्द्रीय परिवहन अन्तर्गत सरकारी बस संचालनको तयारी सुरु भएको छ।

विभागले यी विकल्प अनुसार काम अघि बढाइसकेको छ।यो वाहेक रुट इजाजत अनुसार टिकट नकाट्ने बसको इजाजतनै निलम्बनको समेत तयारी गरेको छ।